Smartphone ngày càng đa dạng, giá của nó cũng ngày càng cao. Chính vì thế khi mà xuống tiền để mua một chiếc máy thì chắc hẳn các bạn sẽ cần phải cân nhắc nhiều thứ đặc biệt là phần hỗ trợ cập nhật phần mềm cho điện thoại chúng ta sẽ quan tâm rất nhiều.
Một chiếc máy đắt tiền mà vòng đời hỗ trợ ngắn chắc chắn sẽ ít người bỏ tiền ra mua hơn đúng không nào? Trừ khi các bạn là người mà mỗi năm thay điện thoại một lần nhưng như thế thì sẽ vừa hại túi tiền, và hại cả môi trường xung quanh.
Nhìn chung, thời gian hỗ trợ cập nhật phần mềm và bản vá bảo mật đang ngày càng được các hãng smartphone kéo dài so với tiêu chuẩn 2 năm thông thường.
Cập nhật phần mềm điện thoại (OTA) là gì? Việc này có cần thiết hay không?
Giống như mọi thiết bị, đồ dùng cần phải được nâng cấp, bảo dưỡng sau một thời gian sử dụng, một chiếc điện thoại cũng cần có những cập nhật về phần mềm. Điều này giúp ích rất nhiều tới trải nghiệm sử dụng của người dùng: từ việc bổ sung tính năng, giao diện, tiện ích mới cho đến cải thiện khả năng bảo mật. Dế yêu của bạn sẽ không trở nên lỗi thời, ít nhất là về mặt phần mềm, khi luôn được tiếp cận những bản Android mới nhất do chính Google phát hành, cũng như tránh được những mối đe dọa từ những cuộc tấn công gây ra bởi kẻ xấu bằng những bản vá lỗi cũng như cập nhật bảo mật.
Tóm lại, việc cập nhật phần mềm cho điện thoại sẽ mang nhiều lợi ích:
- Bảo mật và tính ổn định cao: Các bản cập nhật phần mềm thường vá các lỗ hổng bảo mật phát hiện trước đó, bảo vệ người dùng khỏi nguy cơ bảo mật tiềm ẩn.
- Thêm tính năng mới: Các bản cập nhật có thể giới thiệu các tính năng mới, cải thiện các tính năng hiện có và tối ưu hóa hiệu suất.
- Khả năng tương thích với các ứng dụng và dịch vụ mới nhất: Một số ứng dụng và dịch vụ có thể ngừng hỗ trợ các phiên bản phần mềm đã cũ. Hỗ trợ dài hạn giúp tránh vấn đề này.
- Tính bền vững: Dùng điện thoại lâu hơn giúp giảm thiểu rác thải điện tử.
Trên một thiết bị chạy Android, chúng ta có hai dạng cập nhật: nâng cấp phiên bản Android và các bản vá lỗi bảo mật.
- Bản nâng cấp Android: Hàng năm, Google sẽ tung ra một phiên bản hệ điều hành mới bao gồm vô vàn tính năng, giao diện và trải nghiệm mới (ví dụ như Android 9, 10, 11, 12,..). Các hãng sẽ tinh chỉnh, tối ưu lại và phát hành chúng cho người dùng dưới dạng bản cập nhật hệ thống (OTA – Over The Air Updates). Thông thường, một mẫu máy được nhận từ 1 – 3 bản cập nhật Android.
- Bản vá lỗi bảo mật: Đây là những bản cập nhật nhỏ và được phát hành một cách thường xuyên hơn (khoảng từ 1-3 tháng tùy hãng). Chúng bao gồm những nâng cấp về mặt bảo mật thông qua các bản vá lỗi (Android Security Patch) nhằm cải thiện tính an toàn của hệ thống. Các bản cập nhật này có thể được tích hợp thêm một số tính năng mới, sửa những lỗi vặt còn tồn đọng ở phiên bản trước,..
Mỗi dòng máy sẽ có một lộ trình cập nhật riêng, việc ngắn hay dài phần nhiều phụ thuộc vào hậu mãi của hãng cũng như sự tương thích về mặt phần cứng – phần mềm. Hãy cũng tìm hiểu về chính sách phần mềm của một số hãng smartphone dưới đây nhé!
Google Pixel
Google và Samsung là 2 trong số những công ty dẫn đầu về việc hỗ trợ phần mềm trong thế giới Android. Trước đây cả 2 đều chưa đạt được đến mức độ hỗ trợ như Apple, tuy nhiên Google mới đây vừa công bố một chính sách cập nhật mới vô cùng ấn tượng.
Thông thường, những chiếc máy Pixel sẽ nhận được hậu mãi tốt nhất, theo đó người dùng Pixel có thể trải nghiệm những phiên bản Android Beta cũng như được cập nhật phần mềm mới gần như sớm nhất.
Google cũng cam kết hỗ trợ 3 phiên bản Android và 3 năm cập nhật bảo mật cho những thiết bị Pixel. Đặc biệt dòng Pixel 8 mới nhất sẽ được nâng thời gian cập nhật bảo mật lên 7 năm – một con số lớn khi so với vòng đời của một chiếc smartphone. Hãng cũng công khai thời gian chi tiết mà một mẫu máy sẽ ngừng nhận được những bản cập nhật mới tại đường link tại đây
Các bạn có thể truy cập đường link ở trên để tham khảo lộ trình cập nhật cụ thể cho từng mẫu Google Pixel.
Mức độ hỗ trợ này là chưa từng có trước đây, đặc biệt là khi cả Apple cũng không đưa ra mức độ cam kết tương tự. Điều này tất nhiên làm hài lòng người dùng tuy nhiên vẫn có một số lưu ý ở đây:
- Mức độ cập nhật này chỉ áp dụng cho dòng Pixel 8 mới nhất và không áp dụng cho các thiết bị cũ hơn như Pixel Fold, Pixel 7 hay Pixel 6
- Chưa có gì đảm bảo Google sẽ đưa ra cam kết tương tự cho các thiết bị Pixel mới trong tương lai. Pixel 9 và Pixel Fold 2 thì có thể được, nhưng Pixel 8a thì chưa có gì chắc chắn.
Samsung
Thông thường những mẫu máy Samsung sẽ được hậu mãi 2 bản cập nhật Android lớn và 3 năm cập nhật bảo mật. Tuy nhiên những chính sách gần đây của hãng đã phần nào nâng cao thời gian trên. Theo đó, nhiều mẫu flagship mới đây có thể kể đến S24/S23 Series, Flip5, Z Fold5 hay những mẫu máy tầm trung như các dòng Galaxy A, Galaxy M đều được hỗ trợ tới 4 phiên bản Android lớn và 5 năm cập nhật bảo mật. Tức là một mẫu flagship đầu bảng như Galaxy S24 Ultra được trang bị Android 14 khi ra mắt, có thể được hỗ trợ lên đến Android 16 thậm chí 17, 18!
Một số dòng máy đời sâu hơn như S21, S22 Series, A53,… khả năng cao cũng sẽ được hãng hỗ trợ tới 3 phiên bản Android và 4 năm cập nhật bảo mật. Đây có thể coi là một trong số ít những OEM cung cấp thời gian nâng cấp phần mềm lâu dài đến vậy.
Chính sách hỗ trợ lâu dài này là một trong những lý do cho việc phổ biến của điện thoại Galaxy vì ngay cả những thiết bị giá rẻ cũng được cập nhật OS và bảo mật khá lâu. Ngoài ra Samsung cũng thường tung ra các bản cập nhật mới tương đối nhanh (chỉ sau Google), đặc biệt là đối với các thiết bị flagship của hãng.
OPPO – OnePlus
Vài năm gần đây OPPO đã bắt đầu quan tâm hơn tới việc hoàn thiện phần mềm và nâng cao thời gian cập nhật cho những thiết bị của hãng. Theo đó, phân khúc flagship sẽ nhận được 3 phiên bản Android và 4 năm cập nhật bảo mật. Những thiết bị tầm trung và giá rẻ cũng sẽ nhận được lần lượt 2 và 1 phiên bản Android cũng như 4 và 3 năm cập nhật bảo mật.
Chính sách cập nhật của OnePlus cũng khá tương tự so với OPPO. Tuy nhiên tại thị trường Việt Nam, các sản phẩm OnePlus chính hãng không được phân phối quá rộng rãi, do đó nếu bạn muốn tìm một sản phẩm của hãng mà phải được hậu mãi lâu dài, phân khúc xách tay hẳn sẽ là một sự lựa chọn không tồi.
Ngoài ra còn có Realme – thương hiệu con của OPPO cũng sẽ hỗ trợ tối đa 2 phiên bản Android và 3 năm cập nhật bảo mật cho hầu hết các thiết bị, bao gồm cả những mẫu flagship cao cấp.
Xiaomi – Redmi – POCO
Phần lớn thay đổi về tính năng, giao diện mới đều đã được Xiaomi tích hợp thông qua những bản cập nhật giao diện người dùng MIUI. Ví dụ, một thiết bị đang chạy MIUI 13 trên nền Android 11 sẽ không có quá nhiều khác biệt về tính năng so với một mẫu máy khác cũng đang chạy MIUI 13 nhưng trên nền Android 12.
Do vậy, các bản cập nhật Android lớn của Xiaomi sẽ chủ yếu bổ sung một số tính năng phụ trợ, cũng như cung cấp bản vá bảo mật nhằm cải thiện tính an toàn, riêng tư của thiết bị. Cũng theo đó, phần nhiều các thiết bị thuộc Xiaomi và hai thương hiệu con bao gồm Redmi và POCO sẽ nhận được từ 2 đến 3 phiên bản Android lớn cũng như từ 3 đến 4 phiên bản MIUI.
Mặc dù điều này nghe có vẻ ổn trên lý thuyết tuy nhiên cũng phải lưu ý rằng Xiaomi thường cập nhật rất chậm, sau 6 tháng hoặc hơn sau khi Google tung ra bản cập nhật Android mới. Cam kết cập nhật OS 4 năm cũng không được áp dụng cho điện thoại tầm trung và giá rẻ. Xiaomi cam kết cung cấp ít nhất 2 năm cập nhật bảo mật cho tất cả các sản phẩm của mình nhưng không đề cập đến cập nhật OS cũng như thời gian cần thiết để tung ra các bản cập nhật.
Vivo
vivo không đưa ra bất kỳ thông báo chính thức nào về lộ trình cập nhật phần mềm của hãng. Tuy nhiên, một số báo cáo mới đây tiết lộ rằng dòng vivo X tại một số thị trường bao gồm Ấn Độ, Australia và Châu Âu sẽ được hỗ trợ 3 phiên bản Android và 3 năm cập nhật bảo mật. Do đó, với những dòng máy vivo V hay Y Series thấp cấp hơn, chúng ta có thể kỳ vọng rằng chúng cũng sẽ được hãng hỗ trợ từ 1-2 bản cập nhật Android lớn.
Apple iPhone
Cuối cùng là Apple, đại diện duy nhất của hệ điều hành iOS. Ở những ngày đầu của Android thì mức độ phân mảnh rất lớn chính là nguyên nhân khiến các nhà sản xuất không hỗ trợ thiết bị của mình lâu dài. Ngược lại thì Apple luôn có chính sách cập nhật phần mềm rất tuyệt vời ngay từ đầu.
Kể từ năm 2023, Apple hỗ trợ hai phiên bản mới nhất của hệ điều hành để cập nhật lỗi và bảo mật: iOS 16 và iOS 15. Tất cả điện thoại có thể chạy iOS 14 và iOS 13 đều có thể chạy iOS 15, vì vậy điều đó có nghĩa là tất cả điện thoại từ iPhone Chuyển tiếp 6s được hỗ trợ. Nhưng trên thực tế, Apple cũng hỗ trợ iOS 12, hỗ trợ phần mềm cho iPhone 6 và 5s. Vào tháng 1 năm 2023, Apple đã cập nhật iOS 12 với một bản cập nhật bảo mật để giải các lỗi bảo mật nghiệm trọng.
Sau khi iOS 17 ra mắt vào cuối năm 2023, nhiều dự đoán rằng Apple sẽ ngừng hỗ trợ iOS 12, chỉ duy trì hỗ trợ cho iOS 17, iOS 16 và iOS 15. Khi đó, nếu bạn vẫn đang sử dụng iPhone 5s hoặc iPhone 6, sẽ đến lúc nâng cấp.
Các mẫu iPhone đã được Apple hỗ trợ trong một khoảng thời gian khá dài, có thể khoảng một thập kỷ. Trong khi đó, phần cứng được hỗ trợ trên thiết bị có thể từ 5- 7 năm.
Một điểm đặc biệt khác là Apple chưa bao giờ công bố rõ ràng về chính sách cập nhật của mình. Không có bất kỳ cam kết cụ thể nào và mọi chiếc iPhone đều được Apple đánh giá để cập nhật theo từng trường hợp cụ thể. Ví dụ iPhone 6S được cập nhật 6 năm tuy nhiên iPhone 8 và iPhone X ra mắt 2 năm sau đó chỉ được cập nhật OS trong 5 năm.
Tình hình đang được cải thiện, nhưng ai mới là công ty tốt nhất?
Nếu chỉ quan tâm đến những chiếc flagship mới nhất thì hiện tại Google là tốt nhất trong khi Apple và Samsung là nhất quán nhất, cho dù bạn mua bất kỳ chiếc điện thoại Samsung hay Apple nào thì đều sẽ nhận được hỗ trợ ít nhất từ 3 năm trở lên. Nếu bạn quan tâm đến việc cập nhật phần mềm thì đây là những thương hiệu không thể bỏ qua.
Một tin vui khác là việc các nhà sản xuất lớn như Google và Samsung cải thiện chính sách cập nhật có thể sẽ tạo sức ảnh hưởng cho các đối thủ cạnh tranh. Hiện tại có vẻ như các hãng đang trong một cuộc đua để xem công ty nào có thể đưa ra những cam kết cập nhật tốt nhất, điều này khác xa so với tình trạng của Android cách đây chỉ 5 hay 6 năm trước.